- هرگاه دو حرف هم جنس که اوّلی ساکن و دوّمی متحرّک باشد، کنار هم قرار گیرند ادغام صورت می گیرد. یعنی یکی از دو حرف را نوشته به آن ـّـ می دهند و حرکت حرف دوّم را به تشدید داده حرف مشدّد را با تأکید و ثقیل تر می خوانند. مانند: ضِدٌّ که در اصل ضِدْدٌ بوده، از آنجا که حرکت حرف دوّم به تشدید داده می شود در مورد کسره جائز است که زیر تشدید یا در زیر حرف مشدّد گذاشته شود. مانند: عَلِّمْ یا عَلِّمْ ؛ امّا حرکت فتحه و ضمّه باید در بالای تشدید گذارده شود.
امّا اگر هر دو حرف هم جنس متحرّک باشند، باید نخست حرف اوّل را ساکن و آنگاه دو حرف را در هم ادغام کرد. در این مورد دو صورت اتّفاق می افتد.
1- اگر ما قبل این دو حرف، ساکن باشد، حرکت حرف اوّل را به آن داده، سپس ادغام می کنیم. مانند: یَمْدُدُ > یَمُدْدُ > یَمُدُّ
2- اگر ما قبل این دو حرف نیز متحرّک باشد، حرکت حرف اوّل را اسقاط کرده سپس حرف شدّ می سازیم. مانند: مَدَدَ > مَدْدَ > مَدَّ
تبصره1: اگر دو حرف هم جنس کنار هم قرار گیرند که اوّلی متحرّک و دوّمی ساکن باشد، در فعل اگر سکون حرف دوّم بواسطه ضمیر متّصل پس از آن دو باشد، فکّ ادغام (عدم ادغام) واجب، یعنی ادغام محال است. مثل: مَدَدْتَ ؛ و الّا ادغام ممکن است. مثل: لَمْ یَمُدَّ و لَمْ یَمْدُدْ که هر دو حالت ممکن است.
تبصره2: هیچگاه حرف اوّل کلمه مشدّد نمی شود، چون ابتدا به ساکن در عربی محال است.
بازدید دیروز: 13
کل بازدید :72472
